روزهای مناسبتی می آیند و می روند و شور و شوق مردم برای پخش کردن غذاهای نذری در سوگواری و یا مولودی ها کاملا مشهود است. بعد از سپری شدن، چهره ی زشت شهر، این شور و شوق را نمایان می سازد؛ سطل زباله های لبریز و جوی های آب پر شده از ظروف یکبار مصرف و یا حتی در روزهای عادی دیدن این ظروف در رستوران ها، و یا در مهمانی های عادی از بشقاب و سینی و زیردستی و لیوان گرفته تا قاشق و چنگال استفاده می شود و حتی گاهی برای سهولت بیشتر و به اصطلاح بهداشتی بودن از رومیزی های یکبار مصرف نیز استفاده می شود و اینگونه است که زندگی شهری و حتی روستایی به مصرف زباله های پلاستیکی یکبار مصرف دور ریختنی گراییده است.
ظروف یکبار مصرف و آسیب به محیط زیست
ظروف گیاهی یکبار مصرف به شوند دارا بودن مواد نفتی و ویژگی تجزیه ناپذیری به مدت پانصد تا هزار سال در طبیعت و خاک بر جای می ماند و شوند آلودگی خاک را به همراه دارند که به این ترتیب وارد زنجیره غذایی انسان شده و ریختن غذا و مایعات داغ در این ظرف ها به دلیل داشتن دما، سرطان زا است و آسیب جدی و مستقیمی به انسان وارد می سازد.
ظروف گیاهی یکبار مصرف چیست؟
کار بر روی پلیمرهای گیاهی از سال 1970 میلادی و در زمان بحران نفت شروع شد و کشورهای پیشرفته در اندیشه ی بهره جستن از مواردی برای بسته بندی بودند که از نفت و خانواده ی نفت نباشد، بنابراین کار روی پلیمرهای گیاهی که ترکیباتی مانند سیب زمینی، ذرت و گندم، داشتند انجام گردید. این پلمیرهای هیدرو کربنی دارای ویژگی های ضعیف پلیمری هستند که با تغییر و دگرگونی آن ها می توان به ویژگی پلیمرهای نفتی رسید. بنابراین ظروف گیاهی یکبار مصرف فن آوری تبدیل پلیمرهای گیاهی به ظروفی است که سازگار با طبیعت و تجزیه پذیر است و باعث کاهش استفاده از شوینده ها در سطح گسترده می شوند.
ایران، پنجمین کشور بعد از آمریکا،فرانسه، انگلیس و ایتالیا که به فن آوری تبدیل نشاسته ی ذرت (مواد اولیه تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی) دست پیدا کرده و ظرفیت بالایی برای تولید این ظروف دارد. نکته ی قابل توجه آ که با تغییر در الگوی مصرف خانواده ها میتوان از مصرف ظروف پلاستیکی جلوگیری کرد.
در جهان ظروف یکبار مصرف گیاهی کمی گران تر از نوع پلاستیکی آن است اما در ایران بهای آن نزدیک به بهای ظروف پلاستیکی است و اگر دولت با پرداخت یارانه، حذف مالیات و ایجاد قانون تازه، امکان رقابت میان تولید کنندگان را فراهم آورد می توان با بهای کمتری این ظروف را به دست مصرف کنندگان رساند.
ظروف یکبار مصرف گیاهی و دیگر کشورها
مواد ساختاری پلیمری در هر جای جهان بر پایه فراوانی مواد گیاهی متفاوت است. در اروپا از نشاسته ی سیب زمینی، در امریکا نشاسته ی ذرت و در استرالیا نشاسته ی گندم و در ایران از نشاسته ی ذرت سود می جویند با توجه به اینکه نشاسته ی سیب زمینی از لحاظ پلیمری دارای بیشترین خاصیت است.
در آمریکا همه ی رستوران های زنجیره ای از ظرف های بسته بندی گیاهی بهره می جویند و کشورهای اروپایی نیز ظرفهای یکبار مصرف گیاهی را جایگزین ظرف های بسته بندی دارای مواد نفتی کرده اند هم چنین دیگر محدویتی برای تولید کالاهای مختلف پلیمرهای گیاهی وجود ندارد. به عنوان مثال در اروپا قطعه ای را که برای کاشت توپ گلف در زمین می گذارند دیگر بیرون نمی آورند چون این پلیمرها به شتاب می پوسند. هم چنین اسباب بازی کودکان، کیسه ها و وسایل بیمارستانی از این پلیمرها تهیه می شود.
تکنولوژی در خدمت آسایش بشر خواهد بود می توان از این به بعد نه فقط از شستن ظروف راحت شد بلکه غذا را هم با ظرفش خورد!
منبع: پیک زمین(نشریه داخلی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست گیلان)-شماره 52-نویسنده: صمد رهبریار